• Studie
  • Bachelor
  • Master
  • Uitreiking bul!
  • Even stilstaan
  • Scripties
• Mensenrechten
  • Hoor en wederhoor
  • Ne bis in idem
  • Toegang tot rechter

Nederlands recht

Eén van de belangrijkste beginselen is het recht op de toegang tot de rechter. Door de professor die het vak beginselen van privaatrechtelijk procesrecht doceerde werd het in zijn top-4 geplaatst. Mensen moeten hun geschil kunnen voorleggen aan de rechter. Daarbij mogen er geen barrières worden opgeworpen. Dat kunnen financiële barrières zijn, maar ook verplichte en soms lange voorprocedures kunnen in de weg staan en verder mag het ook niet al te ingewikkeld zijn. Ik werk de financiën nog wat uit:.

Financiële barrières: de grootste is wel de verplichte procesvertegenwoordiging. Wil je kans van slagen hebben in je ruzie tegen de buurman dan zal je een advocaat moeten inschakelen en die kosten geld. De politiek maakte zich ongerust. Ik las in het Juridisch Dagblad van 19 september 2007:

'Bezuinigingen rechtsbijstand brengen toegang tot rechter in gevaar'
De Socialistische Partij (SP) verzet zich tegen de bezuinigingen op de rechtsbijstand aangekondigd van 25 miljoen euro in 2008 en 50 miljoen euro voor 2009 en volgende jaren. Het stelsel van de gefinancierde rechtsbijstand staat onder druk, vindt de partij: 'Toegankelijke rechtsbijstand is een voorwaarde voor een goed functionerende rechtsstaat. Maar er dreigt een afbraakscenario, waarin de rechtsbijstand zodanig wordt uitgekleed dat veel mensen voor de toegang tot de rechter afhankelijk worden van private verzekeraars. Verdere bezuinigingen zijn daarom niet alleen ongewenst, maar ronduit onverantwoord', dit stelde woordvoerder justitiezaken Jan de Wit donderdag in de Tweede Kamer.

Blijkbaar was de regering hiervoor niet ongevoelig want ik las in het AD van 28 april 2008:
Burgers en bedrijven die een conflict hebben met elkaar, kunnen straks eerder naar de kantonrechter om hun geschil zonder advocaat te beslechten. Minister Hirsch Ballin (Justitie) wil dat kantonrechters zaken mogen behandelen met een vordering van maximaal 25.000 euro. Nu moeten burgers die een geldbedrag van een ander eisen dat hoger is dan 5000 euro, nog verplicht naar de rechtbank. Dat kan niet zonder advocaat, wat veel extra kosten met zich meebrengt.

Inmiddels is het 2010 en lijkt er ook een tegenbeweging op komst. In het bestuursrecht kan je nooit veroordeeld worden tot de onkosten van de andere partij. Je moet de mogelijkheid hebben om een besluit van een bestuursorgaan, van de overheid, te laten toetsen door de rechter. De rechters hebben het eigenlijk druk en men probeert daar wat aan te doen. Er is een wetsvoorstel aanhangig dat regelt dat je ook veroordeeld kan worden in de kosten van de andere partij wanneer je zinloos beroep aantekent. Ik zou hier heel voorzichtig mee willen zijn, want het kan de toegang tot de rechter belemmeren en een klein beetje wantrouwen richting een bestuursorgaan heb ik inmiddels wel.

En in 2011 is het er niet beter op geworden. Er ligt een wetsvoorstel om de griffierechten te verhogen. Dat is het bedrag aan administratiekosten dat je moet betalen als je naar de rechter gaat. Het kan wel 4x zo hoog worden. Er wordt dus gemorreld aan het recht op toegang tot de rechter....

In het geloof

Toegang tot God? Hebben wij ook verplichte procesvertegenwoordiging en kost dat geld?

Al in het begin van de Bijbel zien we God als rechter (Genesis 3). Nadat Adam en Eva toch gegeten hadden van boom van kennis van goed en kwaad werden ze door God ter verantwoording geroepen: Adam, waar ben je? En Adam en Eva kregen straf. God sprak recht. Ook wij moeten eens voor God verantwoording afleggen, eens voor de rechter verschijnen. En als je het daar op aan laat komen, ben je misschien te laat. Daarom moet je nu al God zoeken. Kan je contact met Hem zoeken? Ja, anders dan bij een aardse rechter is het heel éénvoudig, je vouwt je handen, je sluit je ogen en je spreekt!

Het is dus gratis. Nou ja, niet helemaal. Het kan alleen om het werk van Jezus. Zijn offer op Golgotha. Hij is eigenlijk onze verplichte procesvertegenwoordiging en daarom besluiten we ons gebed vaak met “om Jezus wil”.

Conclusie: toegang tot de aardse rechter is een belangrijk recht, moet gewaarborgd worden en staat soms onder druk; de toegang tot de hemelse rechter is nog veel éénvoudiger en gemakkelijker.